Van de bestuurstafel

Afgelopen maandag 20 mei j.l. vond een bijzondere vergadering van de vereniging plaats, nl. de uitgestelde Algemene Leden Vergadering. Het bestuur mocht een zestal leden verwelkomen. Samen met het bestuur stemden zij in met de nieuwe statuten. Daarnaast stemden zij in met een nieuw huishoudelijk reglement en een ledenstatuut.
De statuten waren al eerder besproken in de Algemene Leden Vergadering van 11 april j.l.
De stemming over het bestuursvoorstel kon toen statutair geen doorgang vinden wegens het ontbreken van een rechtsgeldig quorum (2/3 van het totaal aantal leden). De statuten vereisen voor de stemming een 2e vergadering binnen zes weken. Dit gebeurde dus op de 20e mei.
Met de nieuwe statuten wordt afscheid genomen van artikel 2 waarin als doelstelling van de vereniging wordt genoemd "het bijhouden en uitbreiden van diverse verzamelingen". (De Oudheidkamer is eigenaar van een grote collectie (kunst) historische objecten welke deels is ondergebracht in het Tielse museum aan het Plein in Tiel en het museum in Ommeren, Baron van Brakelmuseum). Genoemde musea zijn beter ingericht om de kostbare collectie van de vereniging te bewaren en ten toon te stellen!

BATO

De Beoefenaren Archeologie Tiel en Omstreken, archeologische werkgroep van de Vereniging Oudheidkamer voor Tiel en Omstreken. De werkgroep is beter bekend onder haar korte naam BATO! Niet alleen is de BATO bekend om haar medewerking aan allerlei opgraveningen (bijv. Medel) , maar ook heeft BATO een interessante verzameling historische artefacten waar buiten de vereniging ook belangstelling voor bestaat. Zoals deze kruikamfoor die men op het ogenblik kan bewonderen in het Openlucht Museum in Arnhem.

Verder werd BATO onlangs gevraagd scherven op te sturen naar de heer D.S. Habermehl van de Universiteit van Amsterdam ter bestudering voor zijn onderzoek. Deze scherven zijn afkomstig van de opgravingen in Passewaaij (1994-1995). Het aardewerk waar men naar op zoek bs schijnt afkomstig te zijn van de Chauken, een stam van de Frissi (Friezen).
Dit aardewerk werd ook gevonden in de uitwerking van een deelopgraving in Medel.

RSG ingecollege neemt afscheid van Toine Bäcker

Het was een schitterend afscheid!
Ruim 47 jaar was Toine Bäcker, ons bestuurslid en tevens bestuurslid van BATO werkzaam voor het Lingecollege. Tientallen (oud-) docenten en (oud-) leerlingen waren op vrijdagavond 9 februari naar de school gekomen om afscheid te nemen van Toine. Toespraken en muziek wisselden elkaar af!

JDCP

Zondag 24 februari 2019 hield de heer Joep van den Brink in het stoommuseum De Tuutin Appeltern een interressante lezing over een van de grondleggers van onze democratie, Joan Derk van der Capellen tot den Pol. Na de lezing was er een korte tocht door het park dat na de tijd van Joan Derk door de familie Van Regteren - zijn schoonzoon - is aangelegd.
De vijver in het park is onlangs voorzien van een borstbeeld van Joan Derk dat net boven het water uitsteekt. Op het weiland naast het landgoed zal in het weekend van de 6e september de musical JDCP worden opgevoerd.

De datum, het tijdstip, de plaats en de spreker liggen vast voor onze jaarlijkse Van der Capellenlezing. Dit jaar houdt prof. dr. Paul J. Scheffer (1954) de jaarlijkse lezing in de zaal van de Tielse gemeenteraad op donderdag 31 oktober om 19.30 uur. Prof. Scheffer is vooral bekend geworden vanwege een tweetal belangwekkende publicaties: het multiculturele drama (2000) en het land van herkomst (2007). Naast zijn hoogleraarschap aan de universiteit van Tilburg schrijft hij wekelijks in het NRC.

In de aanloop naar de Van der Capellenlezing heeft de programmacommissie aan de heer Joep van den Brink (Appeltern) gevraagd een lezing te houden over Joan Derk van der Capellen. Joep van den Brink is auteur van een boekje over de bijzondere figuur van JDCP. De lezing vindt plaats op 17 oktober as. in het RAR.

OKT-prijzen

Op 31 jan. vond in het Lingecollege (HAVO/VWO) de presentatie plaats van de profielwerkstukken van de examenleerlingen. Ruim 118 HAVO- en 98 VWO-kandidaten vertelden gedurende 15 minuten waar hun werkstuk over ging. Het profielwerkstuk telt mee voor het eindexamen.
Door leraren van de school waren tien profielwerkstukken genomineerd voor de profielwerkstukprijs die was beschikbaar gesteld door de Oudheidkamer Tiel. Een jury bestaande uit oud-docenten kende na de presentatie bij HAVO de prijs toe aan Clarine Hekkelman. Voor het VWO was dat Stella Blank.


Op 11 april kregen deze twee prijswinnaars de OKT- prijs uitgereikt door wethouder Marcel Melissen. De prijs bestaat uit een geldbedrag, een Museumjaarkaart en een oorkonde.

Na de uitreiking van deze OKT- prijzen op 11 april hield de heer Schaap, locatiedirecteur van de Heiligestraat zijn verhaal over de nieuwbouw van de RSG op die plek. Naast de nieuwe mavo aan de Teisterbantlaan, ondergaat ook de locatie Heiligestraat een verbouwing. In januari 2020 gaat de verbouw van het jaren '70 gedeelte van de Heiligestraat van start en krijgt het gebouw een flinke facelift. Zoals bekend wordt het oude HBS gedeelte van de school afgestoten. De (ver)bouw van dit gedeelte van de school duurt naar verwachting ruim een jaar.

Onlangs ontving Stella Blank ook van de Koninklijke Nederlandsche Academie van Wetenschappen een prijs! Zij had haar profielwerkstuk Dialectiek en Retorica ingestuurd ten behoeve van de onderwijsprijs van de KNAW en zij behaalde in de categorie Cultuur en Maatschappij de tweede prijs: een studiebeurs ter waarde van € 1.500,-
"Onze" jury voor de OKT-prijzen had haar profielwerkstuk in elk geval dus niet verkeerd ingeschat!

Excursie naar Zwolle

De jaarlijkse grote excursie ging zaterdag 11 mei naar Zwolle. De stad, driemaal groter dan Tiel, heeft net als Tiel een eeuwenlange historie. Opvallend is de aandacht voor het historische erfgoed en de manier waarop daar bekendheid aan wordt gegeven: duidelijke bewegwijzering, info- borden met toelichting en plattegrond. De leden van de Oudheidkamer verkenden na de welkomstkoffie onder leiding van een tweetal gidsen de stad. Terwijl het prachtig weer was, werd er gewandeld langs tal van historische plekken.
Na de gezamenlijke lunch lag een comfortabele rondvaartboot klaar om het gezelschap kennis te laten maken met Zwolle vanaf het water.

Na een afsluitdrankje werd weer richting Tiel gereden.

BATO bij Kasteel Buren

Op 16 maart jl. hebben leden van de BATO en leden van de HKKO en AWN samen met de eigenaren van het perceel aan de Haagse Uitweg bij het voormalige kasteel van Buren een nulmeting gedaan. Op het perceel wordt een zogenaamde krukboerderij gebouwd geheel naar de normen van monumentenzorg. De nulmeting is nodig om een beeld van de scherven en andere vondsten in kaart te brengen en daarmee vast te stellen wat daar onder de grond zou kunnen liggen.
De werkwijze was als volgt: op de door de eigenaar aangegeven locatie vond een eerste verkenning plaats. De onderzoekers bezochten een deel van het terrein met een groot aantal plastic zakjes en vulden deze met bijvoorbeeld scherven. Als deze vol waren of als er andere bijzondere vondsten waren, dan liet men de zakjes op de betreffende plaats achter. Daarna werd die locatie van het zakje ingemeten via gps. en konden de onderzoekers op de laptop zien, waar zich de grootste concentratie van vondsten bevond.
De vondsten bestonden uit diverse natuurstenen waaronder slijpstenen en aardewerk vanaf de negende eeuw tot heden. Met behulp van een metaaldetector met als resultaat onder andere: een stukje tinnen vaas, een vingerhoedje, gespen, musketkogel, militair knopen, diverse munten en een weeg gewichtje (zie foto rechts).

De voorlopige conclusie is, dat het terrein is gebruikt als militair oefenterrein. De gevonden spullen zijn niet alleen afkomstig van de aanwezige bebouwing, maar waarschijnlijk ook van beerputten uit de stad die waarschijnlijk op de akker waren geleegd.

Joods zilver gepoetst!

Het is even geleden maar we willen het toch nog graag met u delen. Op 15 januari j.l. is in het Tiels museum de volledige collectie Joods zilver uit de vitrines gehaald om een grondige en professionele poetsbeurt te ondergaan. Dit op initiatief van zilversmid Sharon Manassen, haar oom Ben Manassen (zoon van de bekende Tielse keurslager uit de Kerkstraat) en museumconservator Lisette Leblanc. Tiel heeft een fraaie collectie volgens zilversmid Sharon, Judais zilverwerk is een belangrijk onderdeel van ons nationale erfgoed, het is erg schaars. Slechts weinig stukken hebben de Tweede Wereldoorlog overleefd.
ToegewijdeTielenaren, leden van Ter Navolging, hartelijk dank voor dit goede initiatief!

Brochure Stolpersteine


Op 3 juni jl. werd in het metaheir-huisje van de Joodse Begraafplaats aan de Kijkuit de brochure Stolpersteine uitgereikt aan wethouder Groen en drie leden van de Tielse Kinderraad. Het boekje is geschreven door Pierre van der Schaaf, van de Stichting Ter Navolging die de Joodse begraafplaats beheert. In de uitgave staat beknopt de historie van de Tweede Wereldoorlog beschreven en natuurlijk van Tiel in die periode. Er is aandacht voor alle Tielse Joodse slachtoffers van de Holocaust.
De namen die in de Stolpersteine gegraveerd zijn komen zo tot leven Wie waren zij, wat deden zij en ook wanneer en in welk vernietigingskamp van de nazi's werden ze vermoord?
Bij de uitreiking waren vertegenwoordigers en nazaten van de vroegere Tielse Joodse Gemeenschap aanwezig. Onder hen Benjamin Manassen (inderdaad, die van het Joods Zilver). Hij hield een toespraak en heeft voor alle aanwezigen bij het graf van zijn moeder de Kaddisj opgezegd, één van de belangrijkste gebeden uit het Joodse geloof ,dat alleen opgezegd mag worden in aanwezigheid van tien joodse mannen die de leeftijd van bar mitswa hebben bereikt (13+)

Beiaardier

Voor het eerst in haar ruim honderd jarige geschiedenis heeft onze vereniging een handtekeningenactie georganiseerd. Het betrof een protest tegen het plan van het College van B & W om met ingang van 1 januari 2021 het dienstverband met de beiaardier te beeindigen.
Ruim 1750 handtekeningen konden tijdens de inspreekavond door de voorzitter van de vereniging aan de griffier worden overhandigd. De handtekeningen kwamen via Facebook en, met dank aan de bereidwillige medewerking van een groot aantal winkeliers in Tiel, via handtekeningenlijsten.
Wat de actie heeft opgeleverd is vooralsnog onduidelijk. De finale beslissing valt in het najaar bij de begrotingsbehandeling.
U wordt op de hoogte gehouden!

Gulden Vlies - laatste nieuws

U zult vast wel de commotie meegekregen hebben rondom het Tielse museumstuk dat een vervalsing blijkt te zijn. Inmiddels zijn er meer valse ridderorden opgedoken. Het Gulden Vlies in het museum in Luik blijkt na onderzoek ook een identieke vervalsing, afkomstig uit dezelfde mal als het exemplaar in Tiel. Ons streekmuseum heeft ook de maker kunnen achterhalen, de firma Leblanc Granger Gutperle. Zij maakten en ontwierpen juwelen en wapens voor de hele Europese filmwereld.
In het Tielse museum wordt op dit moment een identiek juweeltje tentoongesteld, wederom uit dezelfde mal maar dan van zilver en hol gegoten. Hij is uitgeleend door een dame uit Almelo die het stuk halverwege de jaren zestig gekocht heeft op een rommelmarkt in Rotterdam voor 50 cent. Vorige maand werd een identiek exemplaar op een Franse veilingsite te koop aangeboden voor € 60,--

150 jaar oude beuk gekapt

In april jl. moest de rode beuk die 150 jaar voor Walstede gestaan heeft gekapt worden. Onder aan de stam was de boom aangetast door zg. tonderzwam. De stam was hol geworden en kon bij de minste storm omwaaien. Daarmee is Tiel wel weer een natuurmonument armer, helaas. Het straatbeeld van de Konijnenwal zal nooit meer hetzelfde zijn.

Kunstenaar Jos Bregman heeft er gelukkig wel voor kunnen zorgen dat de boom niet de versnipperaar in verdween of anoniem verbrand werd in een energiecentrale. Hij heeft delen van de boom bewaard en heeft er kunstwerken mee vervaardigd.
Jos Bregman is de maker van de fraaie letters JDCP in de tuin van het Ambtmanshuis die herinneren aan de geboorte van Joan Derk van der Capellen tot den Pol op de plaats waar nu de Tielse raadszaal staat.

Oudheidkamer op de Tielse Uitmarkt

Onlangs, op 7 juli jl. vond de jaarlijkse Tielse Uitmarkt plaats: de opening van het Tielse culturele seizoen met allerlei kraampjes en activiteiten op de winkelpromenade. De Oudheidkamer presenteerde zich dit jaar voor het eerst ook op de Uitmarkt.
Vele leden en bestuursleden bemanden de kraam. Er was ruimte voor de BATO, we deelden de kraam met Ter Navolging en de Kermiskoek van Bakker van Ooijen.
Vanuit de Oudheidkamer werd vooral de Open Monumentendag en de JDCP-lezing gepromoot. Bijzonder was de aanwezigheid van een afgevaardigde uit Appeltern die de JDCP-musical in Tiel onder de aandacht bracht.
We hopen met dit soort acties ons ledenbestand te vergroten en onze bijzondere en en zeker niet onbelangrijke activiteiten onder de aandacht van de regio te brengen.
Er waren redelijk wat bezoekers, niemand minder dan Flipje kwam bij ons langs.

Colofon

Samenstelling van deze nieuwsbrief door Marjon de Lange en Martin van der Mark. Lay-out: Dick Buijs.
Contact: nieuwsbrief@oudheidkamer-tiel.nl (zowel voor aanleveren van ideeën of kopij als voor afmelding voor deze nieuwsbrief)

Langs deze weg wensen wij u allen een fijne zomer toe,
een fijne vakantie en goede reis indien van toepassing!