06. De Oude Haven in 1792

Tekening in sepia van A.J. M. van Eijnden


Nadat circa 1647 een deel van de Tielse havens was gedempt en veranderd in Plein en Varkensmarkt, bleef een stuk van de buitengracht tussen Water- en Zandwijksepoort voor die functie over. In 1792 maakte A.J.M. van Eijnden er een tekening van. We kijken in de richting van de Waal. Links bevindt zich de dijk en rechts de zeventiende-eeuwse stadsmuur, bekroond met een muurtorentje. De haven stond in open verbinding met de rivier. Via een ophaalbrug kon men de havenmond oversteken. Een corps de garde (stevig wachthuis) bood extra bescherming en de mogelijkheid haven- en kadegeld te innen. Het geheel ziet er niet erg dynamisch uit. Op de voorgrond ligt een gezonken boot en twee vogels kunnen in alle rust rondzwemmen. 's Zomers, als het waterpeil daalde, kon het stilstaande water behoorlijk stinken, wat men in 1827 trachtte op te lossen door het aanbrengen van een spui.

Op 5 augustus 1823 kwam Jacob van Lennep samen met zijn reisgezel Dirk van Hogendorp tijdens hun wandelingen door Nederland in Tiel aan. In zijn dagboek noemt hij de stad aangenamer van buiten dan van binnen en schrijft dan verder: De cingels zijn fraai beplant en het gezicht des havens is verrukkelijk schoon.

Vanaf 1800 werd de haven steeds ondieper en in de jaren 1862-1865 werd er een nieuwe haven aangelegd. De oude haven werd bijna onbereikbaar. In de jaren '20 en '30 van de twintigste eeuw was de werkloosheid in Tiel groot en daarom besloot de gemeenteraad bij wijze van werkverschaffing te beginnen met het dempen van de Oude Haven, een karwei dat na 1945 is afgemaakt met het storten van het puin van de verwoeste Tielse binnenstad. Tegenwoordig is deze plek verworden tot een troosteloze parkeerhaven.


oudehaven

In Tiel zijn de volgende tien informatieborden te zien. Zij werden in het voorjaar van 2021 op initiatief van de Oudheidkamer Tiel geplaatst. Vanaf 2024 wordt het beheer overgenomen door de gemeente Tiel.

01. Strotoren 06. Oude Haven
02. Kalverbos 07. Waterpoort
03. Oliemolenwal 08. Rechtbank
04. Groenmarkt 09. Wethouderskade
05. Zandwijkse Poort 10. Maartenskerk

naar website Oudheidkamer ...