07.De Waterpoort rond 1930

schilderij van Jan Knikker Sr.


De Waterpoort behoort tot de meest geschilderde bouwwerken in Tiel. In het interbellum maakte Jan Knikker senior er in zijn kenmerkende losse penseelvoering dit schilderij van.

De middeleeuwse haven van Tiel (op de plaats van het tegenwoordige Plein) werd in 1646 gedempt. Vervolgens werd aan het eind van het Plein een nieuwe stadspoort gebouwd, die Waterpoort werd genoemd. Deze poort kon niet meer werkelijk als verdediging tegen vijanden worden gebruikt. Wél om ongewenste gasten buiten de stad te houden. Bovendien diende de poort tot 1861 als waterkering bij hoog water. Onder de poort kon een versperring worden gemaakt. De wat hoger gelegen binnenstad van Tiel liep dan niet onder. De Betuwse bevolking vluchtte bij overstromingen de stad in. Het opschrift op de Waterpoort herinnert daaraan: Asylum gentis Batavorum (toevluchtsoord voor het Bataafse volk).

Het charmante, ranke in 1647 gebouwde poortje werd het symbool van de stad. Groot was het verlies dan ook dat juist deze laatste stadspoort op 15 november 1944 door de Duitse bezetter werd opgeblazen. Allerlei acties, onder andere van de winkeliers op het Plein, leidden ertoe dat het gemeentebestuur in 1978 besloot de Waterpoort te herbouwen. Een jaar later stond dit bouwkundige sieraad weer in het straatbeeld te pronken, alsof het nooit was weggeweest.
De poort is tegenwoordig een onderdeel van het Flipje- en Streekmuseum.


waterpoort

In Tiel zijn de volgende tien informatieborden te zien. Zij werden in het voorjaar van 2021 op initiatief van de Oudheidkamer Tiel geplaatst. Vanaf 2024 wordt het beheer overgenomen door de gemeente Tiel.

01. Strotoren 06. Oude Haven
02. Kalverbos 07. Waterpoort
03. Oliemolenwal 08. Rechtbank
04. Groenmarkt 09. Wethouderskade
05. Zandwijkse Poort 10. Maartenskerk

naar website Oudheidkamer ...